Η ΟΔΗΓΗΤΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΦΗΒΟΥ
-Από την κατάσταση της παιδικής βαρβαρότητας στη σύγχρονη προβληματική της οδηγητικής
*Σύντομη αναφορά στην αντιμετώπιση του παιδιού σε προηγούμενες εποχές
*Η οδηγητική ως επιστήμη
*Τα επιστημονικά ερωτήματα της οδηγητικής
-Οδηγητική προσωποκεντρική και «μη κατευθυντική» (εμπνευσμένη από τον Carl Rogers)
*Η έννοια και το περιεχόμενο της
*Η συνάντηση συμβούλου / συμβουλευόμενου
-Η πρακτική της προσωποκεντρικής συμβουλευτικής
*Διάγνωση / Θεραπευτική αγωγή
*Ο συμβουλευτικός ψυχοπαιδαγωγός, όπως προκύπτει μέσα από την ανάλυση του έργου που επιτελείται
ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
-Ελάχιστα για την ψυχολογική εξέλιξη του παιδιού
*Ανάπτυξη
*Ανάπτυξη και περιβάλλον
*Τα στάδια εξέλιξης του ανθρώπου
-Προπαιδική ηλικία : Από το έμβρυο στο βρέφος
*Γενικά αναπτυξιακά προβλήματα
*Η αξία του μητρικού θηλασμού
-Προπαιδική ηλικία : Το νήπιο
-Παιδικότητα. Σύντομη εξελικτική ψυχοπαιδαγωγική θεώρηση
*Η πρώτη παιδική ηλικία
*Η δεύτερη παιδική ηλικία
*Η τρίτη (ώριμη) παιδική ηλικία
-Η διανοητική ανάπτυξη του παιδιού κατά τον J. Piaget
*Η περίοδος της αισθησιοκινητικής νοημοσύνης
*Η περίοδος της προ - συλλογιστικής σκέψης
Το στάδιο της προ - εννοιακής σκέψης (2-4 χρόνων)
Το στάδιο της διαισθητικής σκέψης (4-7 χρόνων)
*Η περίοδος των συγκεκριμένων νοητικών ενεργειών
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
-Σχεσιοδυναμική θεώρηση της πρώτης ανάπτυξης. Οι σχέσεις του μικρού παιδιού με τους γονείς του : πρότυπο των σχέσεων του ανθρώπου
*Ο «άλλος» στην ψυχική δόμηση του παιδιού
*Προσκόλληση / αποκόλληση
*Το παιδαγωγικό πρόβλημα της αποκόλλησης (αποθηλασμού)
*Το διαζύγιο των γονιών και οι συνέπειές του στο παιδί
*Το οιδιπόδειο
-Η θεμελίωση της παιδικής ταυτότητας
-Η θεμελίωση της αυτονομίας στο παιδί
*Θέλει πράγματι ο ενήλικος την αυτονομία του νεώτερου;
-Το παιχνίδι και η διαμόρφωση της προσωπικότητας
*Τι είναι το παιχνίδι
*Η παιδαγωγική αξία του παιχνιδιού
*Το παιχνίδι συνακολουθεί την ψυχο - βιολογική εξέλιξη του παιδιού
*Σχολείο και παιχνίδι
*Το παιχνίδι ως διαγνωστικό και θεραπευτικό μέσο
-Η κοινωνικοποίηση του παιδιού
*Είναι ο άνθρωπος κοινωνικός ή μήπως είναι επιθετικός από τη φύση του;
*Η ψυχολογική έννοια της κοινωνικοποίησης
*Επιθετικότητα : Αναστραμμένη κοινωνική ορμή
-Κοινωνικοποίηση και ηθική ανάπτυξη του παιδιού
*Η παιδική προσωπικότητα και η γένεση της ηθικής συνείδησης
*Η καλλιέργεια της ηθικότητας
*Η καλλιέργεια της ηθικής συνείδησης
-Κοινωνικοποίηση και διαπροσωπικές σχέσεις του παιδιού
*Κοινωνικοποίηση και υπέρβαση της παιδικής μειονεκτικότητας
*Κοινωνικοποίηση και συναισθηματική, φιλική έκφραση του παιδιού
-Ο ερωτισμός και η ερωτική αγωγή του παιδιού
*Μικρή περιήγηση σε θεωρητικούς της ψυχολογίας του βάθους, που αναφέρονται στην παιδική σεξουαλικότητα
S. Freud (1856-1939)
M. Klein (1882-1960)
W. Reich (1897-1957)
J. Lacan (1901-1981)
*Η ερωτική αγωγή του παιδιού
*Μοντέλο συζήτησης με παιδιά
-Η σχολειοποίηση του παιδιού
*Αφανείς επιδράσεις της γονεϊκής προσωπικότητας στη θεμελίωση της σχολικής προόδου του μαθητή
*Βασικότατα σημεία της σχολειοποίησης που δεν πρέπει ν΄ αγνοηθούν
*Τι θα έπρεπε να προσέξουμε, ιδιαίτερα ως προσωποκεντρικοί δάσκαλοι, στα σχολεία
Η ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ
-Εισαγωγή στην εφηβεία
*Τι είναι η εφηβεία;
Σωματικά και ψυχικά χαρακτηριστικά της εφηβείας
-Τρίτη παιδική ηλικία (9-11 χρόνων)
-Προεφηβεία
-Α΄ και Β΄ εφηβική ηλικία
*Το σώμα
*Το συναίσθημα
*Η νοητική δύναμη
-Η ουσία του εφηβικού φαινομένου
*Ιστορικο - πολιτισμική προσέγγιση
*Ψυχο - παιδαγωγική προσέγγιση
-Η δημιουργία προσωπικής ταυτότητας
*Εισαγωγικά
*Έννοια, γένεση, προϋποθέσεις και γνωρίσματα της ταυτότητας
Έννοια και γένεση
Προϋποθέσεις ετοιμότητας
Γνωρίσματα
-Διαμορφωτικές επιδράσεις και «κρίση ταυτότητας»
*Διαμορφωτικές επιδράσεις
*Η «κρίση της ταυτότητας»
-Δυο βασικές όψεις της κρίσης
*Κρίση ταυτότητας και πρωτοτυπίας του «Εγώ»
*Κρίση ταυτότητας και εικόνα του σώματος
-Η εφηβική φιλία (από την εφηβική συναισθηματικότητα, στη φιλία)
*Έννοια της φιλίας και η γένεση της ανάγκης της
*Ταυτότητα και ψυχοπαιδαγωγική χρησιμότητα της φιλίας
Φιλία = Φαινόμενο που πηγάζει από τον ερωτισμό της ηλικίας
Φιλία : φαινόμενο που ικανοποιεί θεμελιώδεις ανάγκες της ταυτότητας του εφήβου
*Μορφές και διαφοροποιήσεις της φιλίας
Μορφές φιλίας
-Η στενή φιλική σχέση (αποκλειστική φιλία)
-Η ομάδα των φίλων
*Φιλία με πρόσωπα μεγαλύτερης ηλικίας
-Παράγοντες που διαφοροποιούν τη φιλία
*Η ηλικία
*Το φύλο
*Η φυλετική και κοινωνική προέλευση
-Εφηβικός έρωτας και ερωτική αγωγή
*Ο εφηβικός έρωτας
*Η ερωτική αγωγή
*Έννοια, περιεχόμενο, μέθοδος και μέσα της Ε.Α.
-Κοινωνικότητα και θρησκευτικότητα στον έφηβο
*Ο έφηβος και η κοινωνική του προσαρμογή
*Η εφηβική θρησκευτικότητα
-Σχολική αγωγή και διαμόρφωση της σχολικής προσωπικότητας
*Η ψυχολογία του εφήβου διψάει για ένα αληθινά παιδαγωγικό σχολείο, επειδή μόνον αυτό ανταποκρίνεται στις ανάγκες της
Η αναγκαιότητα για ένα σχολείο που παιδαγωγεί όλη την προσωπικότητα
-Η σημερινή πραγματικότητα
-Και όμως το σχολείο είναι σε θέση να παιδαγωγήσει τον έφηβο
-Και η κοινωνική πρόοδος αντλεί από το σχολείο που παιδαγωγεί προσωπικότητες
*Η ετοιμότητα της ψυχολογίας του εφήβου για το παιδαγωγικό σχολείο
-Το σχολείο που αναπτύσσει το πρόσωπο
*Αναλυτικό πρόγραμμα βασικών παιδευτικών στόχων
Καλλιέργεια της κριτικής σκέψης
Συναισθηματική και αισθηματική αγωγή,
Η αισθητική καλλιέργεια αποτελεί βασικό στόχο του Α.Π.
Η αναγνώριση της αξίας της ζωής και η ανάπτυξη των σωματικών δεξιοτήτων
Η ψυχαγωγία
Αγωγή με σεβασμό στο φύλο του κάθε μαθητή
Αγωγή της ηθικής ανάπτυξης
Αγωγή της χρήσιμης και πρακτικής ζωής
Αγωγή Επαγγελματικού Προσανατολισμού
-Δυσκολίες για τον ορθό Ε. Προσανατολισμό
*Η οικογένεια
*Η κοινωνία
*Ο ίδιος ο έφηβος
-Προϋποθέσεις για τον ορθό Ε. Προσανατολισμό
*Έρευνα των σωματικών ικανοτήτων
*Έρευνα των ψυχικών και πνευματικών δυνατοτήτων
*Ωφέλειες από τον ορθό Ε. Προσανατολισμό
Πρακτικής και ψυχολογικής μορφής
*Η παιδαγωγική του σχολείου
Η συμμετοχική κοινότητα μαθητών και δασκάλων
Σχολείο θέσεων και αρχών
*Οδηγητική αντιμετώπιση του προβλήματος της διαγωγής των μαθητών στο σχολείο
*Το σχολείο και ο δάσκαλος του εφήβου
-Οικογένεια και η αγωγή του εφήβου
*Η «παιδαγωγικότητα» του οικογενειακού περιβάλλοντος
Ένα σκίτσο : «Αντίφαση» (αντί εισαγωγής στο κεφάλαιο)
Διαπροσωπικές σχέσεις στη σύγχρονη οικογένεια
*Η αμοιβαία δυσπροσαρμοστία στις σχέσεις και τους ρόλους γονιών και εφήβων
Η γονεϊκή ιδιότητα και οι προϋποθέσεις επιτυχίας της κατά την άσκηση των ρόλων
-Η θεμελίωση
Ο παιδαγωγικός ρόλος του γονιού
-Δίπλα στον έφηβο
-Η γνώση της εφηβείας
-Η ευκινησία του γονιού
*Λαθεμένοι γονεϊκοί τύποι
Ο ρόλος του πατέρα
-Ο αυταρχικός πατέρας
-Ο απροσάρμοστος πατέρας
-Ο πατέρας «φίλος»
-Ο πατέρας που δεν έχει κύρος
-Ο «δρυοκολάπτης» πατέρας
-Ο «επιτυχημένος πατέρας»
-Ο «απών» πατέρας
Ο ρόλος της μητέρας
-Ο τύπος της πληθωρικής, της ¨καλής¨ μητέρας
-Ο τύπος της υπερπροστατευτικής μητέρας
*Ο τύπος της υπερπροστατευτικής / δεσμευτικής μητέρας
*Ο τύπος της υπερπροστατευτικής σχολαστικής μητέρας
-Ο τύπος που η μητρότητα «απορρόφησε» την προσωπικότητα
-Ο τύπος της μητέρας που δεν έχει ψυχοσεξουαλική ωριμότητα
Η ΝΕΟΤΗΤΑ
-Βασικά χαρακτηριστικά της νεότητας
*Ο ιδανισμός και το σχέδιο ζωής
Ο ιδανισμός
Το σχέδιο ζωής
*Βασικές όψεις της προσαρμογής του νέου
Η κοσμοθεωρητική τοποθέτηση
Η ερωτική προσαρμογή
-Με ποια κριτήρια διαλέγουν οι νέοι τους συντρόφους τους ;
-Ποιοι συνήθως λόγοι ωθούν τους νέους στο γάμο σε νεαρή ηλικία
Η καριέρα ή το επαγγελματικό σχέδιο ζωής ;
-Πώς διαλέγει ο νέος το επαγγελματικό του μέλλον ;
-Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της καλής προσαρμογής ;
-Η εποχή μας και το κίνημα της νέας γενιάς
*Απόπειρα κατανόησης της νέας γενιάς
Ψυχολογική κατανόηση
Κοινωνιολογική κατανόηση
*Η εποχή μας