Αἰγυπτιοκρατούμενη Κρήτη, 1837. Μιὰ ἀμερικανικὴ ἱεραποστολικὴ ἑταιρεία στοχεύοντας στὴν ἐξάπλωση τοῦ προτεσταντισμοῦ στὴν ἀνατολικὴ Μεσόγειο, παρὰ τὴν μεγάλη οἰκονομικὴ κρίση τῆς ἐποχῆς, ἀποστέλλει ἕνα ζευγάρι Ἀμερικανῶν στὴν Κρήτη νὰ ἱδρύσουν σταθμὸ καὶ Σχολὴ γιὰ ἀγόρια καὶ κορίτσια. Ἡ ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὑποπτευόμενη προσηλυτισμό, ἀντιδρᾶ. Τελικὰ ἡ Σχολὴ ἀνοίγει στὰ Χανιὰ καὶ γίνεται περιζήτητη. Ἀπροσδόκητα ὅμως τὸ 1843 κλείνει παρὰ τὶς ἱκεσίες τῶν κατοίκων. Ἡ νίκη τῶν Ἄγγλων στὸν Α΄ ἀγγλοκινεζικὸ πόλεμο τοῦ ὀπίου ἀλλάζει τὰ σχέδια τῆς ἑταιρείας. Θέλοντας νὰ ἐπεκταθεῖ «στὸν λαμπρὸ ἀγρὸ» τῆς Κίνας, ὅπου οἱ δαπάνες θὰ πιάνουν τόπο, ἀνακαλεῖ αἰφνιδιαστικὰ τοὺς ἱεραποστόλους ἀπὸ τὴν Κρήτη, ἀφοῦ δὲν φέρνουν τὰ προσδοκώμενα ἀποτελέσματα.
Ὁ ἀναγνώστης παρακολουθώντας «κινηματογραφικὰ» τὰ ἱστορικὰ γεγονότα τῆς ἐποχῆς καὶ τοῦ τόπου μέσα ἀπὸ τὸν ποικίλο λόγο τῶν «ἡρώων» γνωρίζει τὸ ἦθος καὶ τὶς ἰδέες τους γιὰ τὴν πίστη, τὴν ἱεραποστολή, τὴν ἀξία τῆς παιδείας, τὸν ρόλο τῆς γυναίκας, τὴν ἐλευθερία. Ἐκπλήσσεται ποὺ τόσο πρώιμα προβάλλονται τὰ κοινωνικὰ προβλήματα ποὺ δημιουργοῦν οἱ ἀπολύσεις ἀπὸ τὴν ἐργασία. Ἀπογοητεύεται ποὺ χριστιανοὶ ἀπὸ θέση ἰσχύος, ντυμένοι τὸ ἔνδυμα τῆς φιλανθρωπίας, ἐνεργοῦν μὲ θρησκευτικὴ ὑστεροβουλία. Ἐνοχλεῖται μὲ τὴ μεθοδικὴ χρησιμοποίηση τοῦ ἀναγκεμένου ὀρθόδοξου διδασκάλου ὡς φερέφωνου ἀλλότριων χριστιανικῶν πεποιθήσεων. Στὸ τέλος διαπιστώνει ὅτι δεσμοὶ ἀγάπης συνέδεαν τὸ ζευγάρι τῶν Ἀμερικανῶν μὲ τοὺς ντόπιους.
Bιoγραφικό
Ἡ Ἀγγελικὴ Καραθανάση γεννήθηκε καὶ μεγάλωσε στὴν Ἀθήνα καὶ ζεῖ στὰ Χανιά. Ἀποφοίτησε ἀπὸ τὰ τμήματα Φιλολογίας καὶ Ἱστορίας-Ἀρχαιολογίας τοῦ πανεπιστημίου Ἀθηνῶν καὶ ὑπηρέτησε γιὰ πολλὰ χρόνια στὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση στὰ Χανιὰ ὡς φιλόλογος καθηγήτρια καὶ ὡς διευθύντρια γυμνασίου.
Παντρεύτηκε μὲ τὸν ποιητὴ καὶ φιλόλογο Γιώργη Μανουσάκη καὶ ἀπέκτησαν τρεῖς γιούς. Μετὰ τὸν θάνατό του (2008) ἀσχολεῖται μὲ τὸ ἀρχεῖο του, μὲ τὴν ἐπιμέλεια καὶ τὴν ἔκδοση τοῦ λογοτεχνικοῦ καὶ τοῦ κριτικοῦ-δοκιμιακοῦ ἔργου του. Ἔχει πρὸς τὸ παρὸν ἐπιμεληθεῖ τὸ σύνολο τοῦ ποιητικοῦ ἔργου του.
Μελέτες της γιὰ φιλολογικὰ καὶ ἱστορικὰ θέματα ἔχουν δημοσιευτεῖ σὲ πρακτικὰ συνεδρίων καὶ σὲ περιοδικά, φιλολογικὰ καὶ λογοτεχνικά.
Ἔργα της
Η καθηγήτρια. Αφηγήσεις από τα χρόνια της δικτατορίας, Ἐκδ. Γαβριηλίδης 2015
Στὴν ὁδὸ Πηλέως καὶ ἄλλα ἀφηγήματα (ἀνέκδοτο)
Ἐπιμέλειες βιβλίων:
Γιώργη Μανουσάκη Τὰ Ποιήματα 1967-2007, τόμος Α΄, Οἱ δημοσιευμένες συλλογές, (Φιλολογικὴ ἐπιμέλεια - Εἰσαγωγὴ - Σημειώσεις - Ἐπίμετρο), ἐκδ. Κίχλη (ὑπὸ ἔκδοση)
Γιώργη Μανουσάκη Τὰ Ποιήματα 1967-2007, τόμος Β΄, Ἀνέκδοτα-Ἀθησαύριστα, (Φιλολογικὴ ἐπιμέλεια - Εἰσαγωγὴ -Ἐπιλεγόμενα), ἐκδ. Γαβριηλίδης 2013
Τὰ Χανιὰ στὴ λογοτεχνία, (Φιλολογικὴ ἐπιμέλεια - Εἰσαγωγή), ἐκδ. Δῆμος Χανίων καὶ Σύνδεσμος Φιλολόγων νομοῦ Χανίων, Χανιὰ 2002