Εκδόσεις Γρηγόρη

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, έχει απασχολήσει σε μεγάλο βαθμό τους ερευνητές το θέμα της σχολικής βίας. Οι έρευνες που έχουν γίνει πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα επικεντρώνονται στη διερεύνηση της έκτασης, της συχνότητας και των μορφών σχολικής βίας και εκφοβισμού στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Το κύριο χαρακτηριστικό των ερευνών αυτών είναι η διερεύνηση του όρου «σχολική βία» που δε σχετίζεται μόνο με την εγκληματική βία, αλλά και με άλλες μορφές μη ανεκτής και επιτρεπτής συμπεριφοράς από ανήλικους μαθητές σε συμμαθητές τους, όπως ο εκφοβισμός (bullying) ή η θυματοποίηση (victimization).

Σύμφωνα με τον Olweus ο εκφοβισμός μπορεί να οριστεί με τον ακόλουθο τρόπο: «ένας μαθητής γίνεται αντικείμενο εκφοβισμού ή θυματοποιείται όταν υποβάλλεται, κατ΄ επανάληψη και κατ΄  εξακολούθηση, σε αρνητικές ενέργειες από έναν ή περισσότερους άλλους μαθητές». H αρνητική ενέργεια μπορεί να είναι λεκτική (πειράγματα, απειλές, ειρωνείες κ.ά.), σωματική (χτυπήματα, σπρώξιμο, κ.ά.), όπως και ψυχολογική (συκοφάντηση, αποκλεισμός από ομάδα, απομόνωση κ.ά).

Για να υφίσταται εκφοβισμός πρέπει να υπάρχει διαφορά δύναμης, με την έννοια ότι ο μαθητής, ο οποίος εκτίθεται στις αρνητικές ενέργειες, δυσκολεύεται να αμυνθεί και είναι αβοήθητος έναντι εκείνου που τον παρενοχλεί.  Αντίθετα, ο εκφοβισμός δεν υφίσταται όταν παλεύουν ή φιλονικούν δυο μαθητές περίπου της ίδιας σωματικής ή ψυχολογικής δύναμης.

Η θυματοποίηση ή η ταπείνωση του άλλου αποτελούν μερικές φορές τα μέσα που έχουν οι μαθητές για να αναπληρώσουν την αυτοεκτίμησή τους και να αποκτήσουν κύρος μεταξύ των συνομηλίκων .

Ο Οlweus με τις έρευνές του ευαισθητοποίησε τη σχολική κοινότητα και τις κοινωνίες διεθνώς, τονίζοντας ότι ο πιο αποτελεσματικός παράγοντας αποτροπής της θυματοποίησης είναι ο ενήλικας. Η παρέμβαση μπορεί να εξασφαλίσει εποικοδομητικά αποτελέσματα, αν ο εκπαιδευτικός σταθεί απέναντι στα παιδιά ως ενήλικας, με ικανότητες και εμπειρία στην αντιμετώπιση συγκρούσεων, και είναι σε θέση: 1. Να διακρίνει πότε τα εμπλεκόμενα άτομα μπορούν να χειριστούν μόνα τους μια σύγκρουση και πότε υπάρχει πραγματικό πρόβλημα για το οποίο απαιτείται η παρέμβασή του. 2. Να χρησιμοποιεί τις κατάλληλες στρατηγικές παρέμβασης με στόχο την αντιμετώπιση, καθώς και τις  αρχές επίλυσης της σύγκρουσης: το σεβασμό, την ανοχή, την κατανόηση των διαφορών.

Ένα σχολείο για να είναι αποτελεσματικό, το οποίο άλλωστε αποτελεί και το ζητούμενο, κατά τον Fontana,  θα πρέπει: α) να προσφέρει στους μαθητές του μια ανάπαυλα από τις βλαβερές επιδράσεις της γειτονιάς ή του σπιτιού, β) να συντελεί στην ανάπτυξη σχέσεων με δασκάλους και συνομηλίκους που δρουν θεραπευτικά και υποστηρικτικά και γ) να δημιουργεί ευκαιρίες ανάπτυξης νέων πλευρών του εαυτού τους μέσα σε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον.

Για την αντιμετώπιση της σχολικής βίας καθοριστικές θεωρούνται και οι καλές σχέσεις συνεργασίας κι εμπιστοσύνης σχολείου και οικογένειας. Ως εκ τούτου, η συνεχής και ουσιαστική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και η συστηματική και σωστή ενημέρωση των γονέων για το συγκεκριμένο θέμα προβάλλουν ως πρώτη προτεραιότητα.

Για τα περιεχόμενα του βιβλίου πατήστε εδώ 

Η Ελένη Δ. Τρίγκα-Μερτίκα κατάγεται από το Πολυδένδρι του Ν. Ημαθίας. Είναι Σχολική Σύμβουλος στη Νομαρχία Αθηνών. Έχει υπηρετήσει στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση για αρκετά έτη, καθώς και σε Προγράμματα Συνεκπαίδευσης και Ένταξης παιδιών με ιδιαίτερες δυσκολίες στα Γενικά Σχολεία. Επίσης, υπηρέτησε σε Κέντρο Διάγνωσης - Αξιολόγησης - Υποστήριξης (ΚΔΑΥ) της  Αθήνας, το σημερινό Κέντρο Διαφοροδιάγνωσης - Διάγνωσης - Υποστήριξης (ΚΕΔΔΥ).  Από το 2007 είναι Σχολική Σύμβουλος Π.Α.Ε. Νομαρχίας Αθηνών.

Είναι Διδάκτωρ Σχολικής Ψυχολογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.  Κατέχει το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα του Προγράμματος «Σχολικής Ψυχολογίας» του τμήματος Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής-Ψυχολογίας (Φ.Π.Ψ.) της Φιλοσοφικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι  πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής Αριστοτελείου Πανεπιστη?ίου Θεσσαλονίκης του τμήματος Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής-Ψυχολογίας (Φ.Π.Ψ.) και της Σχολής Νηπιαγωγών Θεσσαλονίκης.  Έκανε μετεκπαίδευση στο Μαράσλειο Διδασκαλείο Αθηνών στις Επιστήμες της Ειδικής Αγωγής. Φοίτησε στη Σχολή Επιμόρφωσης Λειτουργών Δημοτικής Εκπαίδευσης (Σ.Ε.Λ.Δ.Ε.) και έχει επι?ορφωθεί και εξειδικευθεί στα: «Προβλήματα Λόγου και Ομιλίας», «Διάγνωση κι αντιμετώπιση Δυσλεξίας», «Έρευνα και Θεραπεία της Συμπεριφοράς Γνωσιακής-Συμπεριφοριστικής κατεύθυνσης», «Μαθησιακές Δυσκολίες», «Αυτισμό», «Νοητική Καθυστέρηση» και «Εκπαίδευση τυφλών παιδιών».

Έχει συμμετάσχει ως εισηγήτρια σε Συνέδρια Ψυχολογίας, Παιδαγωγικής και Ειδικής Παιδαγωγικής για παιδαγωγικά και ψυχολογικά θέματα και οι εισηγήσεις της έχουν δημοσιευθεί σε Πρακτικά Συνεδρίων. Παρακολούθησε και παρακολουθεί πολλά Επιμορφωτικά Προγράμματα, Συνέδρια, Σεμινάρια, Διημερίδες και Ημερίδες για θέματα Ψυχολογίας, Παιδαγωγικής και Ειδικής Παιδαγωγικής. Το επιστημονικό της ενδιαφέρον εστιάζεται περισσότερο στα προβλήματα μάθησης και συμπεριφοράς.

Έχει συνεργαστεί με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο στο επιμορφωτικό Πρόγραμμα «Διαχείριση προβλημάτων σχολικής τάξης» και έχει διδάξει σε Περιφερειακά Επιμορφωτικά Κέντρα (ΠΕΚ) σε νεοδιόριστους και αναπληρωτές εκπαιδευτικούς.

Έχει συμμετάσχει ως επόπτρια-συντονίστρια στην υλοποίηση καινοτόμων Προγραμμάτων του Υπουργείου Παιδείας, όπως: «Διευκολύνοντας την ομαλή μετάβαση από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό», «Αξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου σχολικής   μονάδας. Διαδικασία αυτοαξιολόγησης (ΑΕΕ)» και του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων «Παραγωγή Βοηθητικού Εκπαιδευτικού υλικού για την εισαγωγή θεμάτων σχετικά με τα φύλα στην εκπαιδευτική διαδικασία».

Έχει συγγράψει τα ψυχοπαιδαγωγικά βιβλία με τίτλο: 1. Διάσπαση Προσοχής και Υπερκινητικότητα παιδιών και εφήβων. Αθήνα: Πλοηγός (2005, 2007), 2. Μαθησιακές Δυσκολίες.  Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη (2010), καθώς επίσης και άρθρα σε έγκριτα περ

• ISBN: 978-960-333-678-5
• Σελίδες: 152
• Σχήμα: 21χ14